ธรรมะภาคีหรือผู้มีส่วนร่วมในธรรม

ธรรมะภาคี

หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ

ธรรมะภาคี คืออะไร ?

ธรรมะภาคี : ผู้มีส่วนในธรรม หรือ ผู้มีส่วนร่วมในงานธรรมะ คือคำที่เลือกนำมาใช้เพื่อสื่อความหมายระบบงานอาสาสมัครของหอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ ที่มุ่งหมายการส่งเสริมธรรมะ การปฏิบัติธรรม การได้รับผลเข้าถึงธรรมพร้อมกับการสนับสนุนงานหอฯ ที่มีเป็นจำนวนมาก มีแต่คนใจอาสา-สมัครเท่านั้นที่จะช่วยกันทำได้ไหว

ทำไม ต้องเป็นธรรมะภาคี : ผู้มีส่วนในธรรม

ท่านอาจารย์พุทธทาสเสนอหลักคิดว่าด้วย ธรรมะ ๔ ความหมาย ไว้ว่าหมายถึงตัวธรรมชาติ(๑) ที่เป็นไปตามธรรมอย่างจริงแท้แน่นอนไม่ผิดเพี้ยนแปรเปลี่ยนเป็นอย่างอื่น เป็นไปตามกฎของธรรมชาติ(๒) ที่เป็นตัวกำหนดแห่งธรรมชาติทั้งหลาย ซึ่งมีแต่การกระทำหน้าที่ตามกฎของธรรมชาติ(๓)เท่านั้นจึงจะได้รับผลจากการทำหน้าที่ตามกฎของธรรมชาติ(๔) ที่สำเร็จสมบูรณ์บรรลุซึ่งเป้าหมายโดยธรรม ไม่ว่าจะเป็นหน้าที่ใด ๆ ตั้งแต่การกิน อยู่ หลับ นอน ประกอบสัมมาอาชีพเลื่อนระดับชีวิตให้สูงขึ้นเพื่อการรับผลแห่งความสุขยิ่ง ๆ ขึ้นตามลำดับโดยมีธรรมอยู่กับเนื้อกับตัว หากไม่เป็นไปโดยธรรมในขั้นตอนใดก็ยากที่จะบรรลุถึงซึ่งผลสำเร็จแห่งความสุขสงบและสันติได้

ธรรมะภาคี แห่งหอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ จึงเป็นการเชิญชวนทุกท่านมาช่วยกันปฏิบัติธรรมผ่านงานธรรมะตามนัยยะความหมายทั้ง ๔ เพื่อการเจริญเติบโตและมีส่วนในธรรมยิ่ง ๆ ขึ้นไปด้วยกัน ในลักษณะ “คนได้ธรรม-ธรรมได้คน” หรือ “คนมีธรรม-ธรรมมีคน” กับนานางานธรรมไม่ว่าจะเป็นงานอนุรักษ์และฐานข้อมูล งานบริการ ค้นคว้าและเผยแผ่ งานวิจัยและพัฒนา งานกิจกรรมสนับสนุน และงานบริหารจัดการ ทั้งนี้นอกจากการได้เรียนรู้และปฏิบัติท่ามกลางงานธรรมแล้ว หอฯ จะจัดให้มีกิจกรรมเพื่อการพัฒนาทางธรรมเป็นการเฉพาะกับธรรมะภาคีเป็นระยะ ๆ ทั้งที่หอจดหมายเหตุและที่สวนโมกขพลาราม

ทำไม ต้องทำงานธรรมะ

ธรรมบรรยายของท่านอาจารย์พุทธทาสเกี่ยวกับงานธรรมมีมากมาย เช่น

· ธรรมะคือหน้าที่ “...หน้าที่คือธรรม ถ้ารู้จักธรรมะถูกต้อง จะรู้จักชีวิตถูกต้อง ว่าคืออะไร มาจากอะไร เพื่อประโยชน์อะไร โดยวิธีใด...ธรรมะเป็นเครื่องแสดงความเป็นมนุษย์ แสดงความสามารถของมนุษย์ เป็นเครื่องชำระความเป็นมนุษย์ของเราให้สะอาด” โดย : หากเป็นงานที่จัดไว้ดี ที่จัดไว้ถูกต้อง ย่อมไม่เป็นอุปสรรคต่อการปฏิบัติธรรม

· การปฏิบัติงานคือการปฏิบัติธรรม; “...เราทำงานในความมุ่งหมาย ที่ทำให้โลกนี้งดงาม งานเป็นเครื่องมือให้จิตใจเป็นสุข สงบเย็น...ถ้ามีจิตใจประกอบอยู่ด้วยธรรม; ทำงานที่บ้านก็เป็นสุข ทำงานที่ออฟฟิศก็เป็นสุข เวลาพักผ่อนก็เป็นสุข เวลาทำการงานก็เป็นสุข...”

ซึ่งทุกท่านสามารถจัดการให้การปฏิบัติงานและการทำหน้าที่ของท่านให้เป็นการปฏิบัติธรรมได้ไม่ยาก รวมทั้งการมาอาสาสมัครกับงานธรรมะที่หอจดหมายเหตุ ฯ ซึ่งเปิดกว้างไว้อย่างหลากหลาย

ธรรมะภาคีมีรูปแบบ อย่างไร ?

เพื่อให้เอื้อต่อการเป็นธรรมภาคีได้ตามอัธยาศัยสอดคล้องกับสภาพเศรษฐกิจและสังคมทุกในวันนี้ หอจดหมายเหตุฯ ได้ออกแบบงานอาสาสมัครไว้ในหลายลักษณะสามารถเลือกใน ๔ x ๓ ลักษณะ เอื้อต่อการเข้าร่วมเรียนรู้และปฏิบัติธรรมที่อาจเข้าร่วมได้ทั้งที่เป็นรายบุคคล กลุ่ม หรือองค์กร บริษัท ห้างร้าน สถาบันและหน่วยงาน ดังนี้

ความผูกพันต่อเนื่องในงาน	(๑) ผูกพันเป็นประจำ เป็นหลักแบบเกาะติด	(๒) กึ่งผูกพัน เป็นงาน ๆ หรือบางช่วงจังหวะเวลา	(๓) ไม่ผูกพัน ทำเป็นครั้งคราว เสร็จแล้วเสร็จเลย
สถานที่ปฏิบัติ	(1) ที่สำนักงานหอ ฯ	(2) ที่หน้างานที่กำหนด	(3) ที่บ้าน สถาบัน หน่วยงาน ฯ
การบริหารจัดการงาน	(ก) จัดการโดยหอ ฯ	(ข) ร่วมกันจัดการ	(ค) ภาคีรับไปจัดการเอง
การดูแลและสนับสนุน	(A) อาสาสมัครดูแลตัวเองได้ และอาจเสริมสมทบ	(B) ร่วมกันมีส่วนดูแลตามสมควร	(C) หอ ฯ ให้การสนับสนุน ดูแลเป็นหลัก

ธรรมะภาคีที่มีอยู่แล้วของหอฯ เช่น

งาน	รายชื่อธรรมะภาคี (บุคคล/คณะบุคคล/บริษัท)	ลักษณะงาน	รายละเอียดงาน	ผู้ดูแลงาน/เบอร์ติดต่อ
งานจดหมายเหตุ	พญ.กรรณิการ์ ตันประเสริฐ คุณสวนีย์ วิเศษสินธุ์ คุณปราณี ธรรมโสภิณฑ์กุล คุณวิลาวัลย์ สุนันทวดี	๑2ขA ๑2ขA ๑2/3ขB ๑2/3ขB	จัดทำหมวดหมู่เอกสาร ลงรายการ	คุณสวนีย์ วิเศษสินธุ์
งานสำรวจ ออกแบบอาคาร และโครงสร้าง	บจก. สำนักงานสถาปนิก อาศรมศิลป์ บจก. แปลน อาคิเต็ค บจก. แปลน แอสโซซิเอทส์ บจก. แปลน สตูดิโอ บจก. เอส เอส เค เอ็นจิเนียริ่ง คอนซัลแตนท์ บจก. อรุณ ชัยเสรี คอนซัลติ้ง เอนจิเนียร์ส	๑3คA	ออกแบบอาคารและโครงสร้าง และควบคุมการก่อสร้าง	คุณปรีชา รุ่งรุจิไพศาล
งานออกแบบตกแต่งภายใน	บจก. ออกัสต์ ดีไซน์ คอนซัลแทนต์	๑3คA	ออกแบบตกแต่งภายใน	คุณพงษ์เทพ สกุลคู
งานออกแบบนิทรรศการการเรียนรู้	นายภูธร ภูมะธน นายปรมินทร์ เครือทอง บจก. แปลน โมทิฟ	๑3คA	ออกแบบนิทรรศการ “นิพพานชิมลอง”
งานบริหารโครงการก่อสร้าง	บจก.แปลน คอนซัลแตนท์	๑2/3ขA	บริหาร ควบคุม ดูแลการก่อสร้าง	คุณสุพล เพ็ชรเพ็ง
ระบบฐานข้อมูลดิจิตัล	ศูนย์เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์และอิเล็กทรอนิกส์แห่งชาติ (NECTEC)	๑3ขA	ออกแบบและวางระบบฐานข้อมูลดิจิตัล	คุณราชบดินทร์
ระบบงานการเงินและบัญชี	บจก. สำนักงาน เอินส์ท แอนด์ ยัง สำนักงานสอบบัญชี สุนันท์ธนะวัฒน์ คุณพิลาสินี ปรมาภูติ	๑3คA	ออกแบบ วางระบบการเงินและบัญชี วางระบบและตรวจสอบ ลงบัญชี	คุณจรรยา ธนบุญสมบัติ
งานตรวจสอบภายใน	บจก.เคพีเอ็มจี ภูมิไชย สอบบัญชี	๑3คA	ตรวจสอบบัญชีและการดำเนินงานของมูลนิธิ	คุณสมบูรณ์ ศุภศิริภิญโญ
งานกฎหมาย	บจก. เบเคอร์ แอนด์ แม็คเคนซี่	๑3คA	ให้คำปรึกษา ชี้แนะ ด้านกฎหมาย	ร.ท.ยุทธนา ศิวะรักษ์
งานบริหารจัดการ ประสานงานต่างๆ	บล. ภัทร จำกัด (มหาชน)	๑3คA	เอื้อเฟื้อ ประสาน และอำนวยความสะดวก ในการติดต่อประสานงาน	คุณปกรณ์ เกษมธนกุล
กิจกรรมเผยแผ่
ค้นหาข่าวจากโปรแกรม Newcenter ทางอินเตอร์เน็ต	คุณกนกจันทร์ (เอ)	๑3ขA	รับหน้าที่ค้นหาข่าวที่เกี่ยวข้องกับมูลนิธิหอจดหมายเหตุทาง Ineternet จากโปรแกรม Newcenter (ม.ธรรมศาสตร์) จัดเก็บเป็นไฟล์ Word โดยรวบรวมข่าวในแต่ละเดือนส่งเมล์มายังมูลนิธิฯ เพื่อทำการเก็บรวบรวมข่าว	ธีรเดช 080-925-9935
ออกแบบการ์ดอวยพรปีใหม่	คุณขัณฑชัย ชัยตระกูลพิบูลย์	๓3ขA	ออกแบบการ์ดอวยพรปีใหม่ ตามข้อมูลที่ทางมูลนิธิฯกำหนดคร่าวๆ เช่น ข้อความ รายละเอียดของข้อความ ส่วนรูปแบบให้ทางอาสาฯนำเสนอได้โดยอิสระ	ธีรเดช 080-925-9935
ธรรมะใกล้มือ	บริษัท AIS และบริษัท playwork	๑3ขA	ให้บริการส่ง sound clip , บริการส่ง sms ธรรมะให้กับหอจดหมายเหตุฯ
ธรรมะใกล้มือ	สุภมาส ปันทรนนทะกะ อ.ประโมทย์ เกตุบุญเลี้ยง	๒3ขB ๒3ขB	๑. ฟังและกลั่นกรองเนื้อหาของเรื่องเพื่อให้ได้สาระของเรื่องที่เราต้องการเช่น เรื่องความรัก ก็ดูว่าช่วงเวลาไหนที่ได้สาระของเรื่อง แล้วตัดเอามาแยกไว้ในโฟลเดอร์ ๒. ตั้งชื่อเรื่องนั้นๆ พร้อมกับจดเวลาของไฟล์เสียงนั้นด้วยว่าได้ตัดคลิปตั้งแต่นาทีที่เท่าไร เช่น 12.30-14.39 ๓. ทำสาระสับเขปเพื่อจะใช้ในการส่ง sms ๔. นำข้อมูลที่ได้ทั้งหมดกรอกใส่แบบฟอร์มexcel ๕. upload ข้อมูลทั้งหมดไปไว้ใน server ของdhamma4u(ตามที่ได้ส่งวิธีuploadไปให้)
ธรรมะบันเทิง ในสวนรถไฟ ทุกวันอาทิตย์สุดท้ายของเดือน เวลา ๗.๐๐ น. เป็นต้นไป	อ.ประโมทย์ เกตุบุญเลี้ยง คุณอิศรา	๒2ขB	๑. ทำตักบาตรและฟังธรรมะบรรยาย ๒. เสวนาธรรม ๓. กิจรรมสุนทรียธรรม ๔. สื่อธรรมะ เช่น หนังสือ ธรรมะทำมือ กิจกรรมเรียนรู้แลกเปลี่ยนธรรมะ
ธรรมะบันเทิง ในงานสร้างสุขภาวะทางปัญญาของคนใต้ที่ราชภัฎร์ราษฎร์ฯ วันที่ ๑ - ๓ เมษายน ๕๒	มูลนิธิหอจดหมายเหตุพุทธทาส สวนโมกข์และมูลนิธิธรรมทาน เครือข่ายสร้างสุขเมืองนคร ยุวชนสุราษฏร์ฯและชาวสุราษฎร์ฯ	๒2ขB	๑. จัดนิทัศการนำเสนอการจัดสร้างหอฯ ๒. โรงหนังจำลองนำเสนอภาพปริศนาธรรม ๓. เปิดรับสมัครธรรมะภาคี ๔. ร้องเพลงธรรมะและไขข้อธรรม	ไพโรจน์ 0849693620
ออกแบบหน้าเว็บไซต์	คณะทำงานธนาคารกรุงไทย	๒3ขA	ออกแบบระบบหน้าเว็บและดีไซน์หน้าเว็บไซต์ www.bia.or.th	กรุณพล 0815615863
ตัดต่อวีดีโองานเผาศพท่านพุทธทาส	บริษัทด้านการตัดต่อวีดีโอ คุณอมร ......	๒3ขA	จัดทำวีดีโองานเผาศพในรูปแบบ DVD รวมถึงงานตัดต่อ กึ่งแนว สารคดี	กรุณพล 0815615863

งานธรรมในระยะนี้ที่หอจดหมายเหตุฯ ต้องการธรรมะภาคี ( มกราคม – ธันวาคม ๒๕๕๒)

งานอนุรักษ์ และข้อมูลพื้นฐาน : งานทำทะเบียน และข้อมูล

เผยแผ่ : จัดทำหนังสือธรรมะภาษาไทยและภาษาต่างประทศ, หนังสือธรรมะเล่มน้อย, โครงการธรรมใกล้มือ

สนับสนุน ประกอบด้วย งานฐานข้อมูล IT : พัฒนา Website โดยใช้ภาษา PHP , ดูแล Update ข้อมูลบน Website , งานจัดระบบเอกสาร, ป้อนข้อมูลเข้าฐานข้อมูล, Scan เอกสาร, ถอดเทปธรรมะ, ปรับคุณภาพเสียง, ตัดต่อ Clip เสียง, ถ่ายภาพ, ถ่าย VDO , ตัดต่อ VDO , Graphic Design : โครงการเที่ยวสวนโมกข์ให้ถึงธรรม, งานด้านการออกแบบเว็บไซต์และมัลติมีเดีย, งานด้านการออกแบบสิ่งพิมพ์ต่างๆ

งานประชาสัมพันธ์ : งานฐานข้อมูลสื่อมวลชน, งานด้านการข่าวสารของหอจดหมายเหตุฯ

กิจกรรม : โครงการธรรมะบันเทิง, โครงการวิ่งการกุศลร่วมสร้างหอจดหมายเหตุ, โครงการปฏิบัติธรรมอานาปานสติ, โครงการคอนเสริต์จีวินและภัทราวดี, งานวันล้ออายุท่านพุทธทาสที่สวนโมกข์, งานปาฐกถาประจำปีของหอจดหมายเหตุฯ, งานวันเปิดหอจดหมายเหตุฯ อย่างเป็นทางการ

งานบริการ ตามโอกาสที่มีงานหรือในการจัดกิจกรรมต่างๆ

กระบวนการการมีส่วนร่วมในงานธรรมะภาคี

๑. เสาะและสรรหา แบบเจาะจงตามคุณลักษณะและคุณสมบัติ, แบบเชิญชวนเป็นบุคคล เป็นกลุ่ม เป็นองค์กร และเป็นเครือข่าย โดยวิธีการสมัครผ่านใบสมัครและแบบสอบ สมัครผ่านระบบ Website ผ่านคนแนะนำ หรือได้รับการติดต่อโดยวิธีการอื่นๆ ทั้งนี้เมื่อข้อมูลการติดต่อเข้ามาที่หอจดหมายเหตุฯ ผู้ประสานงานอาสาสมัครจะประสานชี้แจง แนะนำรายละเอียด พร้อมพูดคุยเพื่อทำความรู้จัก จากนั้นร่วมกันเลือกลองทำงานตามกลุ่มงานที่หอจดหมายเหตุได้ออกแบบไว้

๒. เลือกลองและส่งเสริม

เมื่อกลั่นกรองงานได้เหมาะสมแล้ว ก็เลือกทดลองทำ โดยแต่ละงานจะมีทีมงานและพี่เลี้ยงคอยให้การสนับสนุน อำนวยการ แนะนำให้ผู้เข้ามาใหม่ได้รู้จักวิธีการทำงานในรูปแบบต่างๆ ให้รู้จักทีมงาน ให้เกิดการแลกเปลี่ยนธรรมะระหว่างกัน ตลอดจนการดูแลตามความเหมาะสม

๓. สนับสนุน

เป็นการสนับสนุนในงานนั้น ๆ และการเข้าถึงธรรมะร่วมกัน โดยมีกิจกรรมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่องธรรมะร่วมกัน ตลอดจนการพัฒนาระบบงานอาสาสมัครร่วมกันให้เกิดประโยชน์ต่อคนทำงาน ต่อระบบงาน ต่อการสร้างสังคมที่สงบเย็นเป็นประโยชน์